Gazeta Prawna (2009-04-04)

źródło: Artykuł

W Polsce rząd nie rezygnuje z pomysłu wprowadzenia obowiązkowych badań mammograficznych i cytologicznych dla kobiet podejmujących pracę lub już pracujących. Po tym jednak, jak resort pracy wyraził wątpliwości czy kwestia ta może być regulowana przepisami kodeksu pracy, pojawiła się propozycja wpisania tego obowiązku do rozporządzenia w sprawie badań profilaktycznych pracowników. Sam pomysł resortu zdrowia wzbudza bardzo wiele kontrowersji – ma wielu zwolenników, np. wśród lekarzy onkologów, ale i przeciwników. Ci ostatni powołują się na wolność jednostki w decydowaniu o własnym zdrowiu.

Za mało badań

Pomysł sam w sobie może niedoskonały, ale warty jest dyskusji, chociażby z tego względu, że na tle innych państw UE zapadalność na choroby nowotworowe w Polsce należy do jednej z najwyższych. Polki nie korzystają z bezpłatnych badań profilaktycznych z wielu powodów – strachu przed chorobą, ograniczeniem w dostępie do badań (np. niesprawny sprzęt medyczny) , a czasami po prostu z niewiedzy.

Nie zmienia to jednak fakty, że już teraz choroby nowotworowe są jedną głównych przyczyn umieralności wśród kobiet. Co roku ponad 2 tysiące Polak umiera tylko na raka szyjki macicy. W Szwecji – 130.

W przyszłości może być jeszcze gorzej. Z szacunków Polskiej Unii Onkologii wynika, że już w 2020 roku co czwarty Polak będzie chorował na jakiś typ nowotworu.

Badania profilaktyczne w kierunku wczesnego wykrywania chorób nowotworowych są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie są one obowiązkowe. Jednak każda kobieta ma prawo wykonać je bezpłatnie. Wykrycie zmian grożących rakiem szyjki lub wczesnych zmian nowotworowych w szyjce macicy jest możliwe tylko dzięki regularnym badaniom cytologicznych. Powinny je wykonywać wszystkie kobiety powyżej 25. roku przynajmniej raz w roku. Potem, jeżeli trzy kolejne wyniki były dobre, wystarczy powtarzać je co 2-3 lata, chyba, że są inne zalecenia lekarza. Jak wynika z danych NFZ na ponad 6 mln kobiet, do których Fundusz wysyła zaproszenia na badania, cytologię wykonuje około 10 proc. Profilaktyczne badania mammograficzne są skierowane do kobiet powyżej 50 roku życia. Powinny je wykonywać raz na dwa lata. I ponownie, zbyt mało z nich korzysta z tej możliwości. W 2008 roku wykonało je niewiele ponad 750 tys.

Coraz częściej również lokalne samorządy organizują akcje, które pozwalają, szczególnie mieszkankom małych miast i wsi, na wykonanie badań cytologicznych i mammograficznych. One również są bezpłatne (…)

Dominika Sikora