Norwegia, która jest jednym z najważniejszych partnerów politycznych i gospodarczych Unii Europejskiej, korzysta z licznych przywilejów jak m.in. swobodnego dostępu do unijnego rynku czy możliwości osiedlania się i prowadzenia działalności gospodarczej przez obywateli Norwegii w krajach UE. Niestety, w wielu aspektach współpraca ta nie jest korzystna dla Wspólnoty, a europejskie produkty są często dyskryminowane względem lokalnych.
- Od ponad trzech lat europejscy eksporterzy niektórych produktów spożywczych, m.in. serów, jagnięciny i wołowiny, borykają się z cłami sięgającymi nawet 400%! Taka sytuacja jest skrajnie protekcjonistyczna i jednocześnie ogranicza wzajemny handel, co stoi w sprzeczności z literą i duchem umowy dwustronnej z 2012 r. – uważa poseł Szejnfeld, który z grupą posłów Parlamentu Europejskiego złożył zapytanie pisemne do Komisji Europejskiej z prośbą o interwencję.
Porozumienie dwustronne pozostające w mocy od stycznia 2012 roku odnowiło wzajemne i korzystne dla obu stron ramy prawne dotyczące preferencji dla handlu produktami rolnymi. W drodze tego porozumienia UE i Królestwo Norwegii rozszerzyły zakres wzajemnej liberalizacji handlu produktami rolnymi, przyznając bezcłowy dostęp, ustanawiając kontyngenty taryfowe i obniżając należności przywozowe dla szerokiej gamy towarów.
- Niestety dyskryminacja produktów europejskich, pomimo rezolucji Parlamentu Europejskiego z 2013, jak i nacisków ze strony państw członkowskich, nadal ma miejsce. Obecnie prowadzone są negocjacje dotyczące Mechanizmów Finansowych dla Norwegii na lata 2014-2021, jak i Norweskiego Protokołu dla Handlu Produktami Rybnymi. To ostatni dzwonek, aby pracować na rzecz rozwiązania satysfakcjonującego obie strony w stosunku do handlu produktami rolnymi i spożywczymi – uważa poseł Szejnfeld, członek Komisji Handlu Międzynarodowego.
W interpelacji do Komisji posłowie zwrócili się także z pytaniem, jakie konkretne działania i środki podjęła Komisja w celu rozwiązania kwestii nadmiernych ceł norweskich, w szczególności w odniesieniu do wyżej wymienionych umów oraz czy Komisja wyraża przekonanie, że wynik negocjacji jest zadowalający.
***
Norwegia pomimo dwóch referendów (w 1972 i 1994 roku) nie należy do Unii Europejskiej jednak od 1993 roku jest częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Strefy Schengen. Unia jest najważniejszym partnerem handlowym Norwegii i ponad 90% importu do tego kraju pochodzi ze Wspólnoty. Każdego roku kraj ten jest także zobowiązany wnieść wkład w wysokości ok. 400 mln do unijnego budżetu.
Europejski Obszar Gospodarczy, EOG (ang. European Economic Area, EEA) – strefa wolnego handlu i wspólny rynek, obejmujące państwa Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), z wyjątkiem Szwajcarii. EOG opiera się na czterech fundamentalnych wolnościach: swobodzie przepływu ludzi, kapitału, towarów i usług. Obywatele wszystkich państw należących do EOG mogą się swobodnie przemieszczać, osiedlać i nabywać nieruchomości na ich terenie.
Norweski Mechanizm Finansowy – bezzwrotna pomoc finansowa dla krajów nowo przyjętych do Unii Europejskiej. Wraz z Mechanizmem Finansowym Europejskiego Obszaru Gospodarczego stanowi dodatkowe źródło pomocy zagranicznej (poza funduszami strukturalnymi i Funduszem Spójności).Główne cele tego dofinansowania to: zmniejszenie różnic ekonomicznych i społecznych w ramach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, wspieranie nowych członków UE w jej rynku wewnętrznym oraz wspieranie dwustronnej współpracy.
Hanna Łuczkiewicz
Asystentka Posła do Parlamentu Europejskiego Adama Szejnfelda
Bruksela – Strasburg