Naszym celem są równość i sprawiedliwość, uczciwość i rzetelność, dyscyplina finansowa, przeciwdziałanie zatorom płatniczym i zwiększanie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego – tak Adam Szejnfeld prezentował cele kolejnej ustawy „Pakietu na rzecz przedsiębiorczości” w Ministerstwie Gospodarki. Chodzi o ustawę o udostępnianiu informacji gospodarczych, czyli przepisy normujące rejestrowanie i informowanie o nierzetelnych dłużnikach. Ustawę na ostatnim posiedzeniu uchwalił już Sejm. Teraz pracuje nad nią Senat.

 

Od wejścia w życie nowej ustawy, prawo do informowania biur informacji gospodarczych (BIG) o nierzetelnych dłużnikach będą miały także osoby fizyczne, a nie tylko przedsiębiorcy. Dokument, przygotowany pod kierownictwem Adama Szejnfelda, wcześniej wiceministra gospodarki, znacząco ułatwi weryfikację wiarygodności płatniczej kontrahentów i da szansę zabezpieczania swoich praw przez każdego obywatela.

 

Dzięki nowym przepisom, po raz pierwszy w polskim prawie każdy będzie miał możliwość informowania BIG o niespłaconych długach. Biura będą mogły udostępniać informację o każdej wierzytelności, stwierdzonej tytułem egzekucyjnym i opatrzonej klauzulą wykonalności. Zgodnie ze zmienioną ustawą, dłużnikiem będzie także osoba zobowiązana do świadczeń alimentacyjnych. Nowe przepisy to odpowiedź na zgłaszaną przez przedsiębiorców potrzebę sprawniejszej weryfikacji wiarygodności płatniczej. Może to mieć szczególną wagę w czasach spowolnienia gospodarczego, kiedy zaufanie do kontrahentów nabiera szczególnego znaczenia. Nowa ustawa wprowadza m.in.:

 

1.     Prawo do przekazywania informacji o zobowiązaniach przez wszystkich wierzycieli. Obowiązujące w tej chwili przepisy pozwalają tylko 22 podmiotom wymienionym w ustawie na zgłaszanie do BIG informacji o zaległych zobowiązaniach. Nowa ustawa umożliwi wszystkim wierzycielom poinformowanie BIG o swoich problemach. Będzie to możliwe dzięki zastąpieniu dotychczasowych definicji konsumenta i przedsiębiorcy terminami dłużnik i wierzyciel. Na podstawie zmienionych przepisów informację do biur będą mogli przekazywać również tzw. wierzyciele wtórni, jak np. fundusze sekurytyzacyjne, firmy factoringowe i windykatorzy.

2.     Otwarta lista tytułów prawnych do informowania BIG. Obecnie tylko kredyt konsumencki i przewóz osób w komunikacji miejskiej dają podstawę do informowania BIG o zobowiązaniach. Nowe przepisy znoszą to ograniczenie. Na ich podstawie powstanie otwarta lista tytułów prawnych, upoważniających do przekazywania informacji gospodarczej do BIG.

3.     Przekazywanie pozytywnej informacji gospodarczej. Ustawa ułatwia także przekazywanie do BIG danych o wywiązywaniu się ze zobowiązań. Dzięki temu do biur będą mogły także docierać pozytywne informacje gospodarcze, przekazywane z inicjatywy wierzyciela i za zgodą dłużnika.

4.     Sankcje za niewywiązanie się z obowiązków przez wierzycieli i biura. Nowe przepisy nie tylko ułatwią zgłaszanie nieuczciwych dłużników, ale nakładają także konkretne obowiązki na biura i wierzycieli. Za ich niespełnienie będą im grozić sankcje.

5.     Umożliwienie współpracy i wymiany informacji między BIG a Biurem Informacji Kredytowej (BIK). Nowelizacja ustawy pozwoli na udostępnienie biurom informacji gospodarczej danych bankowych zbieranych przez BIK. Będzie to miało istotne znaczenie dla rozwoju rynku informacji gospodarczych.

6.     Umożliwienie wymiany danych pomiędzy biurami a instytucjami z państw Unii Europejskiej dysponującymi danymi na temat wiarygodności płatniczej. Zmiana ma umożliwić przepływ danych w drugą stronę tzn. z rejestrów zagranicznych do polskich kredytodawców i przedsiębiorców za pośrednictwem BIG. Umożliwi to polskim podmiotom łatwy i szybki dostęp do informacji na temat wiarygodności płatniczej osób, które nie posiadają historii kredytowej w krajowych bazach danych.

7.     Możliwość podania innego numeru identyfikacyjnego zamiast NIP Ustawa wprowadza zasadę, że zamiast numeru NIP można będzie podać inny numer identyfikacyjny, a zamiast numeru PESEL – inny numer potwierdzający tożsamość.

8.     Przetwarzanie informacji archiwalnych do celów statystycznych. Projekt daje także BIG możliwość przetwarzania archiwalnych danych dłużników niebędących konsumentami. Dzięki temu biura będą mogły tworzyć analizy nt. wiarygodności płatniczej podmiotów obrotu gospodarczego, bez łamania przepisów ustawy o ochronie danych osobowych

 

Rafał Kus

asystent posła Adama Szejnfelda