Złagodzenie kontroli w firmach, ustanowienie instytucji domniemania uczciwości, wprowadzenie zasady „jednego okienka”, zmiany w Ordynacji podatkowej, ułatwienia w zakładaniu spółek kapitałowych, zmniejszenie kosztów działalności firm oraz przyspieszenie inwestycji finansowanych ze środków unijnych to przykłady działań rządu, wspierających polskich przedsiębiorców w 2008 r. Zostały one zawarte w przygotowanym przez Ministerstwo Gospodarki raporcie „Przedsiębiorczość w Polsce”.
Ubiegły rok to okres, w którym dokonano wielu korzystnych zmian wspierających przedsiębiorczość w naszym kraju. Działania te przede wszystkim skupiły się na sferze legislacyjnej. Przykładem pozytywnych zmian w podejściu do biznesu był przygotowany przez resort gospodarki Pakiet na rzecz przedsiębiorczości.
Wprowadził on m.in. możliwość zawieszenia działalności gospodarczej, zasadę „jednego okienka”, dzięki której łatwiej można założyć działalność gospodarczą oraz ograniczył kontrole w firmach. Dzięki Pakietowi uproszczona została formuła partnerstwa publiczno-prywatnego oraz przepisy w zakresie podatku od towarów i usług. Pojawiła się także zasada domniemania uczciwości podatnika. Rozszerzono również przepisy dotyczące wiążącej interpretacji prawa.
Nie mniej ważnymi efektami jest zmniejszenie kosztów zakładania firm, zlikwidowano bowiem zupełnie opłaty przy rejestrowaniu małych i średnich firm, a konieczny kapitał potrzebny do zakładania spółek handlowych zmniejszono do niezbędnego minimum.
W Raporcie przedstawiono także sytuację gospodarczą Polski w II półroczu 2008 r. Pojawiły się wówczas wyraźne symptomy spowolnienia gospodarczego, będące skutkiem sytuacji na rynkach światowych. Pomimo trudności, z jakimi borykały się sąsiednie państwa, Polska odnotowała wzrost PKB w całym 2008 r. o 4,9 proc. Był to jeden z najlepszych wyników w krajach UE. Uwzględniając wstępne szacunki wzrostu PKB za I kwartał 2009 r., wyniki polskiej gospodarki świadczą o relatywnie największej, spośród krajów unijnych, odporności na kryzys.
Autorzy Raportu przypominają również najważniejsze działania antykryzysowe podejmowane przez rząd. Odpowiedzią na pojawienie się zjawisk kryzysowych w gospodarce był Pakiet Stabilności i Rozwoju – wzmocnienie gospodarki Polski wobec światowego kryzysu finansowego, przyjęty przez Radę Ministrów 30 listopada 2008 r. Natomiast MG opracowało Działania Ministerstwa Gospodarki na rzecz stabilności i rozwoju. Dokument zakłada m.in. zwiększanie popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego, wzmocnienie systemu finansowania MSP, przyspieszenie inwestycji ze środków UE, rozwój innowacyjności oraz uelastycznienie rynku pracy.
Rada Ministrów przyjęła również przygotowany w resorcie gospodarki ramowy dokument „Wspieranie przez Agencję Rozwoju Przemysłu SA inicjatyw pobudzających polską gospodarkę”. Wsparcie dla sektora MSP polegać będzie na możliwości finansowania działań poprzez pożyczki, zakup obligacji, poręczenia i gwarancje oraz dokapitalizowanie. Przewodniczącym Komitetu sterującego realizacją programu został Adam Szejnfeld, sekretarz stanu w MG.
Ponadto w Raporcie zawarto informację nt. zainicjowanych przez rząd oraz partnerów społecznych działań antykryzysowych. Są to m.in. rozwiązania służące elastycznemu organizowaniu czasu pracy dostosowanemu do sytuacji przedsiębiorcy. Wprowadzono wyższe ulgi inwestycyjne dla małych podatników oraz nowo zakładanych firm. Umożliwiono zaliczanie do kosztów podatkowych wydatków na prace badawcze. Wzmocniono również system gwarancji i poręczeń dla MSP oraz zwiększono dostępność kredytów dla przedsiębiorców.
Z Raportu wynika, że w 2008 roku w systemie REGON zarejestrowanych zostało ponad 317 tys. podmiotów gospodarki narodowej, o blisko 8 proc. więcej niż rok wcześniej. W strukturze podmiotów aktywnych dominują mikroprzedsiębiorstwa, czyli firmy zatrudniające od 0 do 9 pracowników. W 2007 roku stanowiły one 96 proc. aktywnych przedsiębiorstw. Firmy małe (od 10 do 49 pracowników) to 2,5 proc., zaś niecały procent stanowią firmy średnie (od 50 do 249 pracowników). Przedsiębiorstwa duże, zatrudniające co najmniej 250 pracowników, stanowią 0,2 proc. Łączne przychody przedsiębiorstw w 2008 r. wzrosły o 11 proc. i wyniosły 2,3 biliona zł, niemniej jednak wyniki finansowe uległy pogorszeniu w stosunku do 2007 r.
***
Tegoroczny raport Przedsiębiorczość w Polsce jest VII edycją opracowania stanowiącego analizę polskich przedsiębiorstw i ich otoczenia.
W dokumencie przedstawiono, sytuację ekonomiczno–finansową polskich przedsiębiorstw oraz warunki ich funkcjonowania na tle warunków makroekonomicznych w kraju. Wskazano również obszary newralgiczne, które wymagają usprawnienia. Zawarte w Raporcie informacje dotyczą przede wszystkim 2008 r. oraz zmian, jakie miały miejsce w środowisku przedsiębiorców od prezentacji poprzedniego raportu. W opracowaniu po raz pierwszy podjęto za to zagadnienie społecznej odpowiedzialności biznesu.
