„Naród żydowski powstawał w Ziemi Izraela. Tutaj ukształtowała się jego duchowa, religijna i państwowa tożsamość. Tutaj po raz pierwszy stworzył on państwo. Tutaj stworzył skarby kultury ogólnoludzkiej (…). A później, gdy siłą wygnano naród z jego ziemi, Żydzi zachowali z nią łączność i nigdy nie przestawali się modlić i mieć nadzieję na to, że do niej powrócą i że odtworzą w niej swoją polityczną wolność.” Tak, 14 maja 1948 roku w Domu Dizengoffa przy bulwarze Rotszylda w Tel-Awiwie, rozpoczął swoje przemówienie Dawid Ben Gurion, proklamując tym samym powstanie państwa Izrael. Państwo które nie istniało 2 tysiące lat odrodziło się. To wspaniały przypadek, który powinniśmy rozumieć szczególnie u nas, w Polsce, choć naszego państwa na mapach świata nie było „tylko” sto lat.
Radość nie trwała jednak długo, bowiem rankiem 15 maja 1948 r. rozpoczęła się pierwsza wojna izraelsko-arabska. Po roku walk ogłoszono na szczęście zawieszenie broni i ustalono przebieg granic. Był to początek trudnej historii istnienia żydowskiego państwa, którego mijające dekady wyznaczają konflikty zbrojne z sąsiadami, ale i dynamiczny rozwój. Przez pierwsze 25 lat swojego istnienia Izrael osiągnął bardzo wysokie tempo wzrostu PKB, przy jednoczesnym przyjmowaniu kolejnych masowych fal biednych imigrantów oraz budowaniu całej infrastruktury państwowej praktycznie od zera. I tak państwo złożone przynajmniej w połowie z pustyni, otoczone przez wrogich sąsiadów i prawie pozbawione surowców naturalnych, stało się światowym liderem w bardzo wielu dziedzinach.
Na izraelski „cud gospodarczy” składa się wiele czynników. Zapewne ważne jest dobre wykorzystanie sporych inwestycji kapitałowych z zagranicy, ale idące w parze ze sprawnym i efektywnym zagospodarowaniem kapitału ludzkiego. Jednymi z kluczowych dziedzin, w których osiągniecia Izraela były nieocenione są rolnictwo, agrotechnologia, czy wykorzystanie energii słonecznej. Kolejnym zasadniczym elementem, który sprawił, że współcześnie Izrael jest 16. najbardziej konkurencyjną gospodarką globu jest przemysł obronny oraz wojsko. Wydatki na obronność kraju sięgają obecnie 8% PKB, ale w latach 70-tych było to aż 25%, lecz tak na prawdę kluczem do sukcesu jest innowacyjność, nowoczesne techniki i technologie. Wiedza i nauka są bowiem największym kapitałem tego małego państewka czyniąc go wielkim.
Nie dziwi więc fakt, że nikt na świecie nie wydaje tyle na innowacje co Izrael. Rząd przeznacza na ten cel ok. 4,5 % PKB. Dla porównania średnia UE wynosi 1,9 % PKB, a w Polsce jest to nawet poniżej 1 % PKB. Niewielkie państwo nad Jordanem z tych między innymi powodów utrzymuje stałe miejsce w rankingach jako jeden z najbardziej innowacyjnych krajów na całym świecie. Jest pionierem w ilości zatrudnionych w badaniach i rozwoju – 140 osób na 10 tys. mieszkańców. Badania naukowe są prowadzone w publicznych i prywatnych centrach badawczych rozsianych po całym kraju, przy ogromnym zaangażowaniu władz państwa oraz zewnętrznych inwestorów, którzy w samym tylko 2016 roku zainwestowali w te dziedziny w Izraelu ponad 4,8 mld USD.
Niewątpliwie, historia sukcesu Izraela jest wyjątkowa. Mamy na świecie państwa, które mimo ogromnego potencjału, jak chociażby Brazylia, Argentyna czy Rosja, pozostają gigantami na glinianych nogach. Z kolei, maleńkie kraje jak Holandia, Singapur czy Szwajcaria, które dzięki swojej sile, nierzadko budowanej przez wieki, decydują o wielu aspektach kształtu sceny międzynarodowej i to nie tylko w swoim rejonie, ale i na świecie. Ale mało jest takich przypadków, by nowo powstałe państewko, mające „zlepek” obywateli z całego świata, tylko w trzy pokolenia zbudowało na pustyni potęgę gospodarczą, technologiczną, intelektualną i militarną, jaką inni musieli tworzyć setki lat. Czy można? Można. Trzeba tylko umieć i chcieć!
Adam Szejnfeld
Poseł do Parlamentu Europejskiego
www.facebook.com/PoselSzejnfeld/
#Izrael #Rozwój #Europa #Demokracja #Polska #Równosć #Wolność #Niepodległość #Suwerenność #ParlamentEuropejski #PE #EPP #EPL
