Zgodnie z nowelizacją ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 16 grudnia 2004 roku, samorządy lokalne zobowiązane były do 30 marca br. przygotować regulamin wypłacania stypendiów socjalnych szkolnych oraz zasiłków szkolnych wg wskazanych kryteriów.
Znowelizowana ustawa nakłada na samorządy obowiązek wypłacania stypendiów socjalnych wszystkim, którzy spełniają normę wynikającą z ustawy o pomocy społecznej i których dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza na dzień dzisiejszy 316 złotych. Dotyczy to dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych, gimnazjalnych, kolegiów nauczycielskich, kolegiów pracowników służb społecznych oraz kolegiów języków obcych do 24 roku życia. Minimalne stypendium szkolne, jakie gminy muszą wypłacić zgodnie z ustawą to 80% zasiłku rodzinnego, który w tej chwili wynosi 56 zł (80% – 44,80zł). Stypendium wypłacane ma być w okresach od stycznia do czerwca i od września do grudnia, czyli przez 10 miesięcy, co daje kwotę rocznie 448 zł, natomiast maksymalnie dziecko ma prawo otrzymać podwójną wysokość zasiłku rodzinnego, czyli 112 zł, co rocznie wyniesie 1120 zł na osobę.
W związku z powyższym wykonałem pewne rachunki na przykładzie jednej, małej, wiejskiej gminy Białośliwie. Sytuacja tam wygląda następująco. Na dzień dzisiejszy do gminy wpłynęło i zostało pozytywnie zweryfikowanych 240 wniosków. Gmina, chcąc wypłacić każdemu stypendium w wysokości 44,80 zł na miesiąc, musi zabezpieczyć rocznie w budżecie kwotę w wysokości 107.520 zł. Gdyby wypłacono maksymalną stawkę, czyli 112 zł, byłoby by to 268.800 zł. Z budżetu państwa na rok 2005 zostało przyznano jednak tylko 36.000 zł, tj. 150 zł na jednego ucznia rocznie. Brakuje zatem, wg minimalnej stawki 71.250 zł, a wg maksymalnej 232.800 zł. Przedstawione wyliczenia pokazują, iż dotacje z budżetu państwa pokrywają tylko ok. 30% kosztów wypłacanych przez samorządy stypendiów. Sytuacja taka dotyczy niestety prawie wszystkich naszych gmin, na przykład tych, które się do mnie zgłosiły z tym problemem, jak Ujście, Przemęt, Margonin, Wysoka, Czarnków, Wieleń, Trzcianka, Gołańcz, Miasteczko Krajeńskie i wiele, wiele innych. Należy podkreślić, iż nowelizacja ta została przyjęta w dniu 16 grudnia 2004 roku, tj. w momencie, gdy większość samorządów bądź już uchwaliła swój budżet na rok 2005, bądź też kończyła nad nim pracę.
Co to wszystko oznacza? Ano tylko tyle, że nadal w Polsce rząd i jego większość w Sejmie traktuje samorząd terytorialny „per noga”, a mamieniem ludzi pomocą społeczną bardziej oczekuje pozytywnego efektu wyborczego dla siebie, niż pomocy biednym i upośledzonym.

Adam St. Szejnfeld

http://szejnfeld.sejm.pl