Głośna w ostatnich dniach strzelanina w podwarszawskiej Magdalence obnażyła stan faktyczny polskiej przestępczości. Okazuje się bowiem, że spektakularne akcje rozbicia gangu pruszkowskiego nie zakończyły ery krwawych porachunków. Co więcej, zjawisko nasila się, zataczając coraz większe kręgi ofiar. Sygnałów wysyłanych przez przestępców nie wolno lekceważyć. Grupy przestępcze rosną w siłę, a ich zwalczanie staje się coraz trudniejsze. Dzieje się tak przede wszystkim za sprawą niedrożnego systemu sądowniczego. Postępowania prowadzone są latami, a wyroki zapadające nawet w kontrowersyjnych sprawach pozostawiają wiele do życzenia. Nasilająca się eskalacja przemocy jest biciem na alarm dla polskiego wymiaru sprawiedliwości. W sytuacji kiedy walka organów ścigania z przestępczością przybiera tak dramatyczne okoliczności, co do pracy sądów nie ma wątpliwości. Są nieskuteczne. Wydawane wyroki powinny działać prewencyjnie. Nawet najbardziej spektakularna, akcja policji jest dopiero początkiem drogi do wymierzenia sprawiedliwości. Ta jednak jest trudna i długa.
Przy okazji ostatnich wydarzeń na usta społeczeństwa powraca pytanie: czy wymierzane kary są wystarczające? W systemie amerykańskim kary za poszczególne przestępstwa są sumowane. Znaczy to mniej więcej tyle, że za popełnienie kilku poważnych przestępstw oskarżony może „dostać” nawet kilkaset lat. Atak na stróża prawa powinien być szczególnie surowo karany. Funkcjonariusz bowiem pełni rolę gwaranta publicznego spokoju, stanowi symbol praworządności.
Strzelanina w Magdalence miała szczególnie dramatyczny i tragiczny charakter. Jeszcze nigdy, w historii polskich organów ścigania nie miało miejsca tak krwawe starcie. Walka przy użyciu środków wojskowych – granatów, bomb, min – jest ostrzeżeniem. Bandyci są bezwzględni i nie zawahają się użyć każdych środków. Nie liczą się z życiem ludzkim. Wydarzenie w Magdalence niefortunnie zbiegło się z ogłoszeniem przez policję badań o stanie bezpieczeństwa publicznego. Wynika z nich jasno, że zaufanie do policji wraz z poczuciem bezpieczeństwa wzrasta. W porównaniu do lat ubiegłych badania przyniosły zaskakująco dobre, nie odnotowane wcześniej wyniki. Śmiem twierdzić, że odsetek Polaków, którzy dzisiaj czują się bezpiecznie jest już niższy.
Wprowadzone programy, dotąd programy bezpieczeństwa publicznego, wydają się być mało skuteczne w walce z przestępczością. Miejmy nadzieje, że zeszłotygodniowe wydarzenia dadzą impuls do bardziej radykalnych działań. Wprowadzone przed laty w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie programy „Zero tolerancji dla przestępczości” dały nadzwyczajne efekty. Przeniesione na grunt Europy Zachodniej sprawdziły się skutecznością policji. Podstawą założenia programu była bezwzględna interwencja policji podparta adekwatnym wyrokiem sądu. Państwa Ameryki i Europy jednak mogą poszczycić się, w przeciwieństwem do nas, sprawnym wymiarem sprawiedliwości. W naszym kraju jest to niestety najsłabsze ogniwo w łańcuchu ładu i porządku. Na taki stan rzeczy wpływa fakt, że system sprawiedliwości nie przeszedł właściwe żadnej gruntownej reformy. Ta przeprowadzona w 1999r. dokonująca przegrupowania systemu według nowego podziału administracyjnego praktycznie nie wpłynęła na efektywność pracy sądów i prokuratur.
Wszystko wskazuje na to, że tragedia Magdalenki bezwiednie i zupełnie przypadkiem zwróciła uwagę na zacinający się mechanizm wymiaru sprawiedliwości. O tym, że mechanizm szwankuje wiadomo już od dawna, teraz trzeba będzie go naprawić. By tego dokonać potrzeba zmian legislacyjnych ale też mentalnościowych. Dzisiaj bowiem większość sędziów i ich szefów, prezesów sądów, na wszystkie swoje niepowodzenia ma jedną odpowiedź – brak pieniędzy. Zapomina się o tym, że ostatecznie tak na prawdę wiele spraw zależy od człowieka. A przecież sędzia, też człowiek.

Adam Szejnfeld
Poseł Platformy Obywatelskiej
Szejnfeld@wp.pl

http://szejnfeld.sejm.pl