Dzięki nowej ustawie przeciw powodziowej, uchwalonej przez Sejm 18 sierpnia br., osoby poszkodowane przez żywioł sprawniej otrzymają pomoc. Za uchwaleniem ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi zagłosowało 404 posłów, 9 było przeciw, żaden nie wstrzymał się od głosu.

W Polsce skończy się niepewność i akcyjność podczas akcji pomocy powodzianom. Uchwalona w miniony piątek przez Sejm ustawa zastąpi wreszcie bowiem przepisy przyjmowane do tej pory okazjonalnie podczas wystąpienia konkretnej katastrofy. Zgodnie z najnowszymi przepisami, rząd będzie wydawał rozporządzenie z listą gmin i miejscowości dotkniętych powodzią lub innymi klęskami. W tych miejscach w okresie do 12 miesięcy od wydania rozporządzenia będą obowiązywały przepisy dotyczące usuwania ich skutków.

Rozwiązania te są bardziej uniwersalne niż dotychczasowe i mają zapewnić  sprawniejsze udzielanie pomocy poszkodowanym przez żywioł. Natomiast rozporządzenie będzie wydawane w przypadku powodzi o dużych rozmiarach, gdy środki użyte przez terenową administrację rządową i samorząd terytorialny okażą się niewystarczające.

Minister Finansów w roku, w którym wystąpi powódź, będzie mógł utworzyć rezerwę celową, przeznaczoną na sfinansowanie usuwania skutków powodzi. Łączna wartość pomocy publicznej udzielonej na naprawę szkód nie będzie mogła przekroczyć wartości tych szkód. Zgodnie z ustawą, będzie ona dotyczyła osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które poniosły szkody majątkowe na skutek powodzi albo utraciły możliwość korzystania z nieruchomości lub lokalu.

NAJWAZ NIEJSZE ZAŁOŻENIA USTAWY PRZECIWPOWODZIOWEJ

• Pracodawca prowadzący działalność gospodarczą, który przejściowo zaprzestał prowadzenia tej działalności lub istotnie ograniczył jej prowadzenie i nie posiada środków na wypłatę pracownikom wynagrodzenia, będzie mógł uzyskać nieoprocentowaną pożyczkę z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

• Przedsiębiorcy, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych, spowodowany powodzią, o co najmniej 15 proc. w okresie od początku maja do końca lipca br. będą mogli skorzystać z pomocy przewidzianej w ustawie z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.

• Starosta w ramach prac interwencyjnych będzie mógł zatrudniać osoby bezrobotne zamieszkałe na terenach dotkniętych powodzią przez 12 miesięcy. Środki na wynagrodzenia tych osób będą pochodziły z Funduszu Pracy. Z tego funduszu mogą też być wynagradzani pracownicy przedsiębiorstw zniszczonych powodzią, pod warunkiem, że pracodawca utrzyma stan zatrudnienia.

• Możliwe będzie umarzanie w całości lub w części, wraz z odsetkami, pożyczek przyznanych przed powodzią ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych osobom niepełnosprawnym na działalność gospodarczą lub rolniczą oraz zakładom pracy chronionej, pod warunkiem, że w związku z powodzią nastąpiła utrata możliwości spłaty pożyczki.

• Określono sytuację pracownika, który nie stawił się w pracy z powodów wynikających z powodzi (nieobecność taka będzie usprawiedliwiona). Pracownik zachowuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia wypłacanego przez pracodawcę przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych.

• Organy administracji publicznej będą musiały załatwiać sprawy związane z usuwaniem skutków powodzi w pierwszej kolejności i bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od wszczęcia postępowania.

• Przyznane refundacje na wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy, lub środki na podjęcie działalności gospodarczej, o których mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia, mogą zostać umorzone w całości lub w części wraz z odsetkami, jeżeli miejsca pracy uległy zniszczeniu na skutek powodzi.

• Możliwie będzie odstąpienie od trybu przetargowego przy sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe dla osób poszkodowanych przez powódź.

• Z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracodawcy będzie można przeznaczać środki na pomoc i likwidację skutków powodzi na rzecz swoich pracowników oraz pracowników innego pracodawcy.

• Możliwe będzie skorzystanie m.in. z następujących zwolnień: z opłaty skarbowej dotyczącej dokumentów i czynności podejmowanych w sprawach związanych z powodzią; od podatku dochodowego, jeśli chodzi o nieodpłatne i częściowo płatne świadczenia otrzymane na usuwanie skutków powodzi, darowizny otrzymanej na usuwanie skutków powodzi oraz przychodów uzyskanych na podstawie projektowanej ustawy; od podatku od spadków i darowizn – darowizny otrzymanej przez osoby fizyczne poszkodowane w wyniku powodzi.

• Z Krajowego Funduszu Drogowego będą mogły być przyznane środki na finansowanie 2010-2012 dróg krajowych zniszczonych lub uszkodzonych przez powódź.

• Wprowadzono przepis, który pozwala na szybszą odbudowę, remont lub rozbiórkę urządzeń wodnych uszkodzonych lub zniszczonych w skutek powodzi, w szczególności przez zniesienie obowiązku uzyskania dla takich urządzeń pozwolenia wodnoprawnego.

• Środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będą mogly być przeznaczane na przykład na utrzymanie zagrożonych likwidacją na skutek powodzi miejsc pracy osób niepełnosprawnych, czy odtworzenie zniszczonej lub utraconej na skutek powodzi infrastruktury i wyposażenia warsztatów terapii zajęciowej, zakładów aktywności zawodowej oraz przedsiębiorstw osób niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą, a także na pomoc dla osób niepełnosprawnych na zakup sprzętu rehabilitacyjnego, środków pomocniczych i przedmiotów ortopedycznych utraconych lub zniszczonych na skutek powodzi.

• Właściciel lub zarządca budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego uszkodzonego albo zniszczonego przez powódź może, z kredytu dokonać spłaty całości lub części kredytu bankowego lub pożyczki bankowej, zaciągniętych przed dniem wejścia w życie ustawy na budowę, odtworzenie lub remont tego budynku lub lokalu

Marta Łasak

asystentka posła Adama Szejnfelda