Podczas posiedzenia Rady Ministrów w dniu 16 października  br. przyjęto projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów Jana Vincenta Rostowskiego. Do projektu nowelizacji ustawy o VAT wprowadzono przepisy o charakterze dostosowawczym do prawa Unii Europejskiej. Zaproponowane zmiany wynikają również z potrzeby racjonalnego stosowania obniżonych stawek podatku VAT. Nowe przepisy upraszczają rozliczenia podatku VAT, wprowadzają stabilność prawną oraz zmniejszają obciążenia biurokratyczne dla przedsiębiorców. Jednym z najważniejszych rozwiązań dla przepisów o podatku VAT jest przyjęcie generalnej zasady, że obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z ww. zasadą podatek będzie wymagalny w miesiącu dokonania dostawy lub wykonania usługi (co do zasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy).

Najważniejsze propozycje zmian:

• podniesienie stawki VAT z 8 do 23 proc. na wyroby sztuki ludowej, rękodzieła oraz rzemiosła ludowego i artystycznego (ale tylko na te z atestem Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej) w związku z postępowaniem Komisji Europejskiej;

• opodatkowanie stawką podstawową 23 proc. usług pocztowych niepowszechnych świadczonych przez operatora publicznego;

• doprecyzowanie przepisu, że stawka obniżona na usługi gastronomiczne nie obejmuje kawy zabielanej;

• uproszczenie procedury pobierania VAT w przypadku budowy i utrzymania wspólnych odcinków dróg transgranicznych (w związku z wnioskiem o derogację oraz umową między Polską i Czechami); do tej pory było to możliwe tylko w odniesieniu do budowy i utrzymania mostów;

• wprowadzenie definicji terenów budowlanych ułatwi podatnikom stosowanie zwolnień od podatku VAT oraz przyczyni się do usunięcia rozbieżności między organami skarbowymi a sądami administracyjnymi – chodzi o elementy decydujące o budowlanym charakterze terenu, dla którego nie został wydany plan zagospodarowania przestrzennego wraz ze stosowną decyzją;

• podmioty zagraniczne w określonych sytuacjach będą mogły ustanowić przedstawiciela podatkowego bez konieczności rejestrowania się jako czynny podatnik VAT (przedstawiciel podatkowy nie może mieć zaległości podatkowych). Zmiana ta jest korzystna dla tych podmiotów, które przez Polskę zamierzają importować towary do innych państw członkowskich (dzięki temu mogą zwiększyć się wpływy z cła);

• wprowadzenie możliwości dokonania korekty podstawy opodatkowania – w przypadku gdy nie jest możliwe uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę;

• umożliwienie wyłączenia z opodatkowania wydatków otrzymanych od nabywcy, które zostały poniesione w jego imieniu i na jego rzecz;

• wprowadzenie możliwości przeliczania kwot na fakturach według kursu wymiany Europejskiego Banku Centralnego;

• uelastycznienie stosowania stawki 0 proc. w eksporcie towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Stawka 0 proc. będzie stosowana w przypadku, gdy podatnik zarejestruje się jako podatnik VAT-UE nie później niż w momencie składania deklaracji (zostanie wprowadzony przykładowy katalog dokumentów umożliwiających stosowanie tej stawki w eksporcie).

Pozostałe propozycje zmian korzystne dla przedsiębiorców dotyczą fakturowania. Chodzi o:

• przeniesienie regulacji dotyczących fakturowania z rozporządzenia do ustawy;

• zlikwidowany zostanie obowiązek wystawiania faktur, które dokumentują sprzedaż produktu/usługi zwolnionych z VAT (podatnik będzie musiał wystawić taką fakturę jedynie na żądanie nabywcy);

• faktury będą wystawiać wszyscy podatnicy, również podatnicy dotychczas wystawiający rachunki;

• na fakturach dokumentujących sprzedaż paliwa do pojazdów samochodowych nie będzie zamieszczany numer rejestracyjny;

• w przypadku, gdy kwota transakcji nie przekroczy 450 zł albo 100 euro możliwe będzie wystawianie faktur uproszczonych;

• wydłużono termin wystawienia faktury do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano transakcji oraz wprowadzono możliwość wystawiania faktur zbiorczych (obejmujących transakcje z całego miesiąca);

• będzie można uniknąć wielokrotnego wystawiania faktur zaliczkowych i faktury końcowej, gdy wszystkie czynności będą zrealizowane w jednym miesiącu.