Podczas swojego posiedzenia w dniu 21 maja br. Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu ustawy o prawach konsumentów oraz o zmianie ustawy Kodeks cywilny i innych ustaw.

Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu ustawy o prawach konsumentów oraz o zmianie ustawy Kodeks cywilny i innych ustaw, przedłożone przez ministra sprawiedliwości.

Stworzenie jasnych przepisów dotyczących zawierania umów konsumenckich, zapewniających konsumentowi odpowiednią ochronę oraz stworzenie spójnego systemu odpowiedzialności za jakość rzeczy sprzedanej – to dwa podstawowe cele przedstawianych regulacji, które zostaną zrealizowane z uwzględnieniem prawa unijnego.

Zgodnie z założeniami, dyrektywa o prawach konsumentów (2011/83/UE) zostanie wdrożona do nowej ustawy o prawach konsumentów (uchyli ona ustawę o ochronie niektórych praw konsumentów). Z kolei przepisy wdrażające dyrektywę o sprzedaży konsumenckiej (1999/44/WE) zostaną włączone do Kodeksu cywilnego i zintegrowane z kodeksowymi przepisami dotyczącymi rękojmi oraz gwarancji (uchylona zostanie ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej). Przewidywane rozwiązania powinny ograniczyć wiele problemów z jakimi stykają się konsumenci i sprzedawcy, w tym internetowi, których źródłem są obecne przepisy dotyczące praw konsumentów znajdujące się w różnych ustawach.

W praktyce wdrożenie dyrektywy o prawach konsumentów doprowadzi do ujednolicenia i doprecyzowania przepisów dotyczących umów konsumenckich zawieranych w okolicznościach typowych (w lokalu przedsiębiorstwa) w zakresie obowiązków informacyjnych. Ma także dotyczyć umów konsumenckich zawieranych w warunkach nietypowych (poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość, np. przez internet) w zakresie obowiązków informacyjnych, wymogów formalnych takich umów i prawa odstąpienia od nich. Z kolei włączenie do Kodeksu cywilnego dyrektywy o sprzedaży konsumenckiej sprawi, że przedsiębiorcy skorzystają przede wszystkim na ujednoliceniu przepisów dotyczących ich odpowiedzialności za jakość rzeczy sprzedanej. Po zmianach obowiązywałyby tylko dwa tryby reklamacji: na podstawie rękojmi i na podstawie gwarancji.

Ustawa o prawach konsumentów zawierać będzie przepisy, które ściśle odpowiadają rozwiązaniom przyjętym w dyrektywie o prawach konsumentów (tzw. harmonizacja zupełna). Dzięki jej wdrożeniu konsumentom zostanie zagwarantowany szeroki dostęp do informacji    w związku z zawieraniem umów zarówno w lokalu przedsiębiorstwa, jak i poza nim oraz na odległość, np. przez internet. Ułatwi to im podejmowanie świadomych decyzji przy zawieraniu umów oraz pełniejsze korzystanie z przysługujących praw. Przyjęcie wymogu potwierdzania przez przedsiębiorców treści oferty, w przypadku umów zawieranych przez telefon, oraz przekazywania zgody konsumenta na piśmie w takiej sytuacji, pozwoli zapobiegać nadużyciom. W praktyce konsument często nie jest świadomy, że zawarł umowę prowadząc rozmowę telefoniczną.

Ujednolicona i doprecyzowana zostanie regulacja dotycząca odstąpienia od umowy w przypadku zawarcia jej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Prawo to będzie przysługiwało konsumentowi przez 14 dni (obecnie jest to 10 dni). Co ważne ma ono obwiązywać we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Będzie też możliwość skorzystania z jednolitego formularza odstąpienia od umowy.

Zaproponowano też określenie granicznej wartości umów (zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa), do których przepisy dyrektywy nie będą miały zastosowania – na 10 euro (tak jak obecnie). Przepis będzie jasno wskazywał, że nie chodzi o wartość pojedynczej zakupionej rzeczy, ale o wartość całej umowy.

W znowelizowanym Kodeksie cywilnym przedstawiono istotne zmiany dotyczące reklamacji towaru przez konsumenta (dotychczasowa niezgodność towaru z umową). Konsument będzie miał większą swobodę w reklamowaniu towaru –  nie będzie musiał realizować hierarchicznego dochodzenia roszczeń (np. naprawa, wymiana, zwrot towaru i odzyskanie pieniędzy). Będzie mógł, po spełnieniu określonych warunków, np. od razu odstąpić od umowy, czyli żądać zwrotu pieniędzy za kupiony produkt.

Wprowadzona zostanie jednolita regulacja odpowiedzialności sprzedawcy za jakość rzeczy sprzedanej, przy przyjęciu pewnych odrębności dla umów, w których sprzedawcą jest przedsiębiorca, a kupującym konsument. Zakres stosowania przepisów wdrażających dyrektywę o sprzedaży konsumenckiej zostanie rozszerzony na wszystkie umowy, w których sprzedawcą jest przedsiębiorca a kupującym konsument.

Zostaną ujednolicone okresy odpowiedzialności sprzedawcy za jakość rzeczy sprzedanej. Stworzone zostaną bardziej efektywne mechanizmy dochodzenia roszczeń regresowych przez ostatecznego sprzedawcę od jego poprzedników w łańcuchu dystrybucji. Przywrócone zostanie stosowanie do wszystkich umów sprzedaży konsumenckiej przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących gwarancji, przy jednoczesnym doprecyzowaniu wzajemnego stosunku uprawnień z rękojmi i gwarancji.

źródło: KPPO